- De Nederlandsche Bank waarschuwt dat te veel winkeliers geen contante betalingen meer accepteren.
- Eén op de vijf bioscopen accepteert geen cash en dit is ook bij een op de tien apothekers het geval.
- Winkeliers sloten vorig jaar het Convenant Contant Geld. Dat was nodig omdat het contante betaalverkeer steeds meer onder druk komt te staan.
- Lees ook: Aantal geldautomaten in Nederland in 5 jaar tijd praktisch gehalveerd – vaker nachtsluiting tegen plofkraak
Het is van belang dat winkeliers contant geld als wettig betaalmiddel blijven accepteren, dat schrijft De Nederlandsche Bank (DNB) in een analyse van de acceptatie van betaalmiddelen.
DNB constateert dat een betaling in cash in sommige branches “te vaak” niet mogelijk is. Zo is dit bij een op de vijf bioscopen het geval en bij meer dan een op de tien apothekers, meldt de centrale bank op basis van onderzoek van Locatus. Ook bij betaalde parkeergarages of -plaatsen is het relatief lastig om met contant geld te betalen.
Gemiddeld maakt 4 procent van de winkeliers duidelijk dat ze alleen maar pinbetalingen willen, maar in sommige branches is dat aandeel veel groter.
De weigering van cash maakt het voor sommige mensen moeilijker om aankopen te doen en de bruikbaarheid van munt- of briefgeld neemt af als steeds meer winkeliers alleen met pin willen afrekenen, stelt de centrale bank.
Bij een derde van de winkels waar klanten alleen kunnen pinnen, is dit pas duidelijk als klanten aan de kassa staan. DNB benadrukt dat het vooraf duidelijk moet zijn dat winkels geen contant geld accepteren, bijvoorbeeld met een pin-only-bordje.
Contant betalingsverkeer steeds meer onder druk
Winkeliersorganisaties spraken vorig jaar onder andere met DNB, banken, horecabedrijven en tankstations nog af zich in te spannen om contante betalingen mogelijk te houden. Dit zogeheten Convenant Contant Geld was nodig omdat het contante betaalverkeer steeds meer onder druk komt te staan. Dat komt ook doordat het duurder wordt voor winkeliers om contante betalingen te verwerken en het aantal geldautomaten afneemt.
DNB waarschuwde destijds voor de nadelige gevolgen als contant geld zou verdwijnen. Bij een grote storing in pinsystemen zou dan bijvoorbeeld geen alternatief meer bestaan om op terug te vallen.
Uit het nieuwe onderzoek komt ook naar voren dat euromunten en -briefjes op sommige plekken nog wel gemeengoed zijn. Zo konden onderzoekers van Locatus bij alle 930 marktkramen die ze bezochten contant afrekenen.
Over het algemeen geldt dat het aandeel pin-only-verkopers groter wordt naarmate steden groter zijn. In plaatsen met meer dan 175.000 inwoners wil 6 procent van de winkeliers alleen maar pinbetalingen. In dorpen met minder dan 10.000 inwoners is dat gemiddeld 2 procent.
De grootste kans in een winkel terecht te komen met alleen maar pinmogelijkheden hebben klanten in Utrecht en Flevoland. In Limburg en Drenthe is het aandeel cashweigeraars het kleinst.
Seniorenorganisatie pleit voor acceptatieplicht in cruciale branches
Seniorenorganisatie ANBO vindt dat bepaalde winkeliers verplicht moeten worden om contante betalingen aan te nemen. Dan gaat het vooral om verkooppunten waarvoor klanten amper een alternatief kunnen vinden zoals apotheken.
Bij ruim 12 procent van de apotheken kan niet contant betaald worden. "Dat vinden wij kwalijk want je kunt niet zomaar ergens anders terecht bij apotheken. Medicatie moet bruikbaar blijven, dus zouden er geen beperkingen moeten gelden", zegt een woordvoerster van ANBO.
ANBO pleit ook voor de mogelijkheid om altijd contant te kunnen betalen voor overheidsdiensten. "In branches waar je niet zomaar ergens anders naartoe kunt, zou je een acceptatieplicht moeten hebben. Anders worden mensen gestraft omdat ze niet digitaal vaardig genoeg zijn en sluit je ze uit van de maatschappij", betoogt de woordvoerster.
Sommige ouderen vinden het lastig om te internetbankieren. Daardoor is het volgens ANBO ook lastig om goed in de gaten te houden hoeveel geld binnenkomt en opgaat aan bijvoorbeeld boodschappen, wat wel overzichtelijk wordt als je dit geld contant in handen hebt. "En mensen met een kleinere portemonnee willen ook vaak precies weten hoeveel ze uitgeven. Daar hebben ze meer grip op als ze contant geld op zak hebben, omdat ze dan heel concreet zien hoeveel ze nog hebben."
Op dit moment is er geen acceptatieplicht voor contant geld, dus is het ook moeilijk om af te dwingen dat winkeliers cash accepteren.
